گلایه ساکنان شمال شرق پایتخت از مشکلات حملونقل عمومی
اتوبوس‌های حکیمیه پیر شده‌اند
پریسا نوری
حکیمیه، شمال شرقی‌ترین محله پایتخت است.
محله‌ای بزرگ که از سه طرف بین بزرگراه شهید بابایی، خیابان دماوند و جاده تلو محصور شده و بزرگراه شهید زین‌الدین از دل آن می‌گذرد. هنوز پای مترو به این محله و اطرافش باز نشده و سهم جمعیت ۸۰ هزار نفری آن از ناوگان حملونقل عمومی، ۳ خط اتوبوسرانی است که اهالی را تا نوبنیاد، سه‌راه تهرانپارس و بزرگراه رسالت می‌رساند. اما مدتی است که بی‌نظمی و نارسایی این خطوط ارتباطی موجب گلایه اهالی شده است.
پایانه اتوبوسرانی افق در محله حکیمیه قدیمی‌ترین پایانه اتوبوسرانی منطقه است. این پایانه دو خط اتوبوس دارد که مسافران را به پایانه دستواره یا همان نوبنیاد (خط ۲۱۴) و پایانه علم و صنعت در بزرگراه رسالت می‌رساند. ساعت ۷ و نیم صبح پایانه مملو از مسافرانی است که در این خطوط به انتظار اتوبوس صف کشیده‌اند. بیشترشان کارمند هستند و هر روز برای رفتن به محل کارشان از اتوبوس‌های این پایانه استفاده می‌کنند.
«فرشید نظری» کارمند یک شرکت خصوصی است که صبح‌ها با اتوبوس‌های حکیمیه خودش را به پایانه علم و صنعت می‌رساند تا با اتوبوس‌های تندرو به محل کارش در میدان آرژانتین برود. او که پیداست خیلی عجله دارد نگاهی به ساعتش می‌کند و می‌گوید: «قبلاً همیشه صبح‌ها یک اتوبوس در اول خط بود و کمتر پیش می‌آمد داخل پایانه اتوبوس نباشد اما از حدود یک ماه پیش فاصله زمانی آمدن اتوبوس‌ها زیاد شده است و بیشتر وقت‌ها صبح‌ها اتوبوس در پایانه پیدا نمی‌شود.»
- جولان کرونا در اتوبوس‌های شلوغ
دومین خط اتوبوسرانی حکیمیه که مسافران را از پایانه افق به پایانه دستواره (نوبنیاد) می‌رساند هم حال و روز خوبی ندارد. «مریم وزیری» از مسافران هر روزه این خط است. او می‌گوید: «در این شرایط کرونایی که باید تعداد اتوبوس‌ها و در نتیجه فاصله بین مسافران بیشتر شود، اتوبوسرانی اتوبوس ساعت ۸ صبح خط نوبنیاد را حذف کرده و اتوبوس بعدی به قدری شلوغ است که درهایش بسته نمی‌شود.»
او با انتقاد از کمبود اتوبوس در خط نوبنیاد می‌گوید: «اتوبوس جزو کمترین امکاناتی هست که شهرداری باید در اختیار شهروندان بگذارد و با توجه به وضیت کرونا باید تعداد اتوبوس‌ها بیشتر شود، اما متأسفانه کمتر شده به‌طوری که اتوبوسی که ساعت ۸ صبح از حکیمیه به نوبنیاد می‌رفت هم حذف شده و هر قدر با ۱۳۷ تماس می‌گیریم هم فایده‌ای ندارد.» او ادامه می‌دهد: «ما کارمندیم صبح‌ها با استرس نیم ساعت زودتر از خونه بیرون می‌آییم تا به محل کارمان برسیم اما به قدری منتظر اتوبوس می‌مانیم که هر روز دیر می‌رسیم. از طرفی اتوبوس به قدری پر می‌شود که درهایش به زحمت بسته می‌شود با این وضعیت شلوغی اتوبوس‌ها بعید است بتوانیم کرونا را شکست بدهیم.»
- نمی شود هر روز با تاکسی به سر کار رفت
به نظر می‌رسد مشکلات اتوبوس‌های پایانه افق به اتوبوس‌های خارج از این پایانه هم سرایت کرده است؛ چون سومین و آخرین اتوبوس حکیمیه که مقصدش سه‌راه تهرانپارس است هم در هفته‌های گذشته به مشکلات دو خط دیگر دچار شده. «احسان افشار» که از مسافران دائمی این خط است می‌گوید: «من هر روز در یکی از ایستگاه‌های بین مسیر سوار می‌شوم تا به مترو تهرانپارس و از آنجا به محل کارم در غرب تهران بروم.
اما متأسفانه اتوبوس‌های این خط خیلی دیر می‌آیند. گاهی ناچاریم ۴۰ دقیقه منتظر شویم تا اتوبوس برسد. هر وقت هم که می‌آید پر و شلوغ است.» او ادامه می‌دهد:»گاهی به قدری دیرم می‌شود که بی‌خیال اتوبوس شده و سوار تاکسی می‌شوم اما کرایه تاکسی از حکیمیه تا مترو ۸۵۰۰ تومن است و برای من که یک کارمند هستم نمی‌صرفد که هر روز با تاکسی بروم.»
- انتظار ۴۵ دقیقه‌ای در ایستگاه‌های بدون نیمکت
فرسودگی اتوبوس‌ها و کمبود امکانات خدماتی ایستگاه‌های اتوبوس هم از جمله مشکلات خطوط اتوبوسرانی حکیمیه است. «ابراهیم میرزاپور» یکی از ساکنان حکیمیه در این باره می‌گوید: «اغلب اتوبوس‌های حکیمیه بسیار فرسوده‌اند و حرکتشان با تکان‌های شدید و صداهای ناهنجار همراه است اما ما باز به همین‌ها راضی هستیم، به شرطی که سر وقت بیایند و ایستگاه‌ها هم نیمکت و سایه‌بان داشته باشند.»
این شهروند در ادامه می‌افزاید: «هر روز نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه زیر آفتاب داغ در ایستگاه روبه‌روی بوستان ساحل منتظر اتوبوس هستم، ولی این ایستگاه حتی یک نیمکت هم ندارد به‌طوری که گاهی از شدت کمردرد روی لبه جدول می‌نشینم.» او ادامه می‌دهد:»از طرفی در محله‌ای به این بزرگی یک دستگاه شارژ کارت اتوبوس پیدا نمی‌شود و ما ناچاریم برای شارژ کارت‌ها به خارج محله برویم.»
- نیمی از اتوبوس‌ها از سرویس خارج شده‌اند
گلایه اهالی حکیمیه از خطوط اتوبوسرانی این محله را با «محمدمهدی احمدی» مدیر اتوبوسرانی منطقه چهار در میان گذاشتیم. احمدی با تأیید مشکلات اتوبوسرانی دلیل تأخیر اتوبوس‌ها را خارج شدن بخشی از اتوبوس‌های حکیمیه از سرویسدهی بیان کرده و می‌گوید: «اغلب اتوبوس‌های خطوط حکیمیه گازسوز هستند و باید هرچهار سال یکبار که تاریخ مصرف کپسول‌های گازشان تمام می‌شود، عوض شوند، حالا هم تاریخ انقضایشان سر آمده ولی این کپسول‌ها وارداتی است و به دلیل تحریم‌ها قیمتشان خیلی بالاست از این‌رو این اتوبوس‌ها از سرویس خارج شده‌اند.»
مدیر اتوبوسرانی منطقه با بیان اینکه این مشکل فقط مربوط به خطوط محله حکیمیه نیست و همه اتوبوس‌هایی که تاریخ انقضای کپسول‌هایشان سال ۲۰۲۱ است را شامل می‌شود می‌گوید: «تقریباً از هر خط اتوبوسرانی در منطقه ۵ الی ۶ دستگاه به دلیل نبود کپسول گاز، از سرویسدهی خارج شده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «خط ۲۱۴ (حکیمیه‌ـ نوبنیاد) که قبلاً ۱۴ دستگاه اتوبوس داشت، ۷ اتوبوس دارد؛ خط علم و صنعت که پیش از این ۱۳ دستگاه اتوبوس سرویسدهی می‌کرد درحال حاضر فقط ۸ دستگاه دارد و خط ۱۹۸ که از حکیمیه به سه‌راه تهرانپارس سرویس می‌دهد هم قبلاً ۱۲ اتوبوس داشت که حالا تعدادشان به ۴ دستگاه رسیده است.» احمدی در پاسخ به خبرنگار همشهری محله که این مشکلات ادامه با تأکید بر اینکه این موضوع دغدغه مدیران اتوبوسرانی است، ادامه می‌دهد: «پیگیر حل مشکل هستیم و علاوه بر مکاتبه با نهادهای ذی‌ربط با ۲ شرکت برای واردات کپسول گفت‌وگو کرده‌ایم و امیدواریم این معضل در آینده‌ای نزدیک رفع شود.»
به گفته احمدی هر اتوبوس ۶ کپسول گاز نیاز دارد که عمر مفید ۴ تا ۶ ساله دارند و متوسط قیمت ۶ کپسول ۲۲ تا ۳۰ میلیون تومان است.
- ناوگان اتوبوسرانی فرسوده است
در استاندارد جهانی عمر متوسط اتوبوس‌ها بین ۵ تا ۷ سال است که این رقم در کشورهای در حال توسعه مانند ایران به ۱۰ سال هم می‌رسد. اما آخرین بار که ناوگان اتوبوسرانی پایتخت نوسازی شد مربوط به سال ۸۵ است. پس در بهترین حالت اتوبوس‌های پایتخت عمرشان ۱۵ سال است. مدیر اتوبوسرانی منطقه با تأیید این موضوع می‌گوید: «اتوبوسرانی یک ارگان زیرمجموعه است و باید زیرساخت‌های نوسازی اتوبوس‌ها توسط دولت و شهرداری تأمین شود از سال ۸۵ به این طرف به خاطر تحریم‌ها و شرایط نامناسب مالی زیرساخت‌های این موضوع فراهم نبوده ولی امیدواریم مشکلات به‌زودی رفع شود و اتوبوس‌های پایتخت نونوار شوند. چون در حال حاضر اتوبوس‌هایی که فعال هستند هم تا سال ۲۰۲۴ یعنی حداکثر سه سال دیگر می‌توانند به فعالیتشان ادامه دهند.»
